Necmi ÇELİK
İstanbul’da gerçekleşen Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) yıllık genel kurul toplantısı tüm dünyadan yaklaşık 300 havayolu şirketinin üst düzey yöneticisi yanı sıra Boeing, Airbus başta olmak üzere havacılık endüstrisinin önde gelen paydaşlarını ve temsilcilerini de biraraya getirdi. Pegasus Hava Yolları’nın ev sahiplğinde ve AnadoluJet’in katkılarıyla gerçekleşen IATA yıllık toplantısında sektörün 2023 yılına ilişkin büyüme öngörüleri de açıklandı.
Havacılık sektörünün görünümü için pozitif bir tablo çizilirken, sektörün pandemi öncesi dönem olan 2019’un ardından ilk kez bu yıl gelir rakamını 800 milyar doların üzerine çıkaracağı öngörüsünde bulunuldu.IATA bu yıl yolcu sayısında da önemli bir ivme yakalandığını ve toplam yolcu sayısının 4.35 milyar kişiye çıkacağını kaydetti. 2019 yılında toplam yolcu sayısı ise 4,54 milyar kişi idi
2019 yılına yaklaşacak
IATA havacılıkta kar beklentisini de yukarı yönlü revize etti. Revize kar rakamı Aralık 2022’de yapılan 4.7 milyar dolarlık tahminden iki kat daha yükselerek 9.8 milyar dolar olarak açıklandı.
Pandemi döneminde eksilerde seyreden kar marjı ise yüzde 1.2 olarak öngörüldü. Toplam gelirlerin bir önceki yıla göre yüzde 9,7 artarak 803 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Sektör gelirlerinin 2019’dan (838 milyar dolar) bu yana ilk kez 800 milyar dolar sınırını aşacağı tahmin ediliyor.
Giderlerdeki artışın ise yıllık yüzde 8,1 ile sınırlı kalması ve toplam gider rakamının 781 milyar dolar olması bekleniyor. Jet yakıtı maliyetlerinin 2023 yılında ortalama varil fiyatının 98.5 dolar olması ve sektörün toplam yakıt faturasının 215 milyar dolarlık bir büyüklük oluşturacağı öngörülüyor.
Yakıt dışı toplam maliyetlerin ise 2023 yılında 565 milyar dolara ulaşması bekleniyor. IATA Genel Direktörü Willie Walsh havacılık sektörünün büyüme görünümü konusunda şu değerlendirmede bulundu: “Ekonomik belirsizlikler, bilet fiyatları artan yakıt maliyetlerini absorbe etse bile seyahat etme arzusunu azaltmadı.
Büyük çaplı COVID-19 kayıplarından sonra, yüzde 1,2’lik net kar marjı bile sevindirici bir gelişme. Ancak havayolu şirketlerinin yolcu başına ortalama 2,25 dolar kazandığı bir ortamda, zarar gören bilançoları onarmak ve yatırımcılara sürdürülebilir sermaye getirisi sağlamak birçok havayolu şirketi için zor olmaya devam edecek.”
Walsh, iyimserlik için birçok iyi neden olduğunu vurgulayarak, “COVID-19 krizinin derinliklerinden sonra endüstri düzeyinde kârlılığa ulaşmak, havayollarının yatırımcılarını ödüllendirmesi, sürdürülebilirliği finanse etmesi ve dünyayı daha da etkili bir şekilde birbirine bağlamak için verimliliğe yatırım yapması konusunda çok fazla potansiyel sunuyor.
Bu nedenle hükümetleri güvenli, sürdürülebilir, verimli ve karlı bir havacılığı güçlendirecek girişimlere odaklanmaya çağırıyoruz” dedi. Bu arada, 2023’te kargo hacminin 57,8 milyon ton olması bekleniyor. Bu rakam, uluslararası ticaret hacmindeki keskin yavaşlamayla birlikte 2019’da taşınan 61,5 milyon tonluk hacime kıyasla 3.7 milyon tonluk bir azalış olacağına işaret ediyor.
Nane, IATA’da bayrağı kadın havacıya devretti
Pegasus Hava Yolları Başkanı Mehmet T. Nane; 1 yıllık görev süresini tamamlayarak, IATA Başkanlığı bayrağını RwandAir CEO’su Yvonne Manzi Makolo’ya devretti. Görevi Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği IATA’nın İstanbul’da gerçekleştirilen 79. Yıllık Genel Kurulu’nda devralan Yvonne Manzi Makolo, IATA’da bu görevi üstlenecek ilk kadın olacak ve 1 yıl boyunca görevini sürdürecek.
Nane ise 1 yıl daha İcra Kurulu’nda yer almaya devam edecek. Nane, “Havacılık sektörünün oldukça zorlu bir döneminde, IATA Başkanlığı gibi önemli bir sorumluluğu üstlenmek ve IATA’nın ilk Türk başkanı olmak benim için büyük bir gurur ve ayrıcalıklı bir deneyimdi. Şimdi ise bambaşka bir gururu yaşıyorum; çünkü görevi benden devralan RwandAir CEO’su Yvonne Manzi Makolo, IATA’nın ilk kadın Yönetim Kurulu Başkanı olacak. Kendisine global havacılık sektörünün sürdürülebilir gelişimini destekleyecek çalışmalarında sonsuz başarılar diliyorum” dedi.
